Hemogram testi, halk arasında tam kan sayımı olarak bilinir ve genel sağlık durumunun değerlendirilmesinde oldukça önemli bir laboratuvar testidir. Hemogram, kandaki farklı hücre türlerinin sayısal değerlerini ölçer ve bu sayede birçok hastalığın tanı veya takibinde kullanılır. Bu makalede hemogram testinin ne olduğu, nasıl yapıldığı, nasıl raporlandığı ve normal değer aralıklarının neler olduğu hakkında bilgi verilecektir.

Hemogram Testi (Tam Kan Sayımı) Nedir?

Hemogram testi, kandaki çeşitli hücre türlerinin sayılarını ve oranlarını ölçen bir testtir. Genellikle aşağıdaki parametreleri içerir:

Eritrosit (alyuvar) sayısı
Hemoglobin seviyesi
Hematokrit yüzdesi
Lökosit (akyuvar) sayısı
Trombosit (platelet) sayısı

Hemogram Testi (Tam Kan Sayımı) Nasıl Yapılır?

Örnek Toplama: Genellikle bir venöz kan örneği alınır. Kan, genellikle kolun iç yüzeyindeki bir venden alınarak özel bir tüpe konulur.

Örnek Hazırlama: Alınan kan örneği, laboratuvar koşullarına uygun bir şekilde işlenir.

Analiz: Modern laboratuvarlarda genellikle otomatik kan sayım cihazları kullanılır. Cihaz, farklı hücre türlerini hızlı ve hassas bir şekilde sayabilir.

Hemogram Testi (Tam Kan Sayımı) Nasıl Raporlanır?

Rapor, genellikle yukarıda belirtilen parametrelerin sayısal değerlerini ve birimlerini içerir. Ayrıca, bu değerlerin normal aralıkları da belirtilir. Her laboratuvarın kullanmış olduğu cihaz ve yöntemlere göre bu normal aralıklar değişebilir.

Hemogram Testinde (Tam Kan Sayımı) Normal Değerler Nelerdir?

Normal değerler yaşa, cinsiyete ve laboratuvarın kullandığı yönteme göre değişebilir. Ancak genel bir referans olarak şunlar kabul edilir:

Eritrosit Sayısı: Erkeklerde 4.5-5.9 milyon/µL, kadınlarda 4.1-5.1 milyon/µL
Hemoglobin: Erkeklerde 13.5-17.5 g/dL, kadınlarda 12.0-15.5 g/dL
Hematokrit: Erkeklerde %38.8-%50.0, kadınlarda %34.9-%44.5
Lökosit Sayısı: 4,500-11,000 hücre/µL
Trombosit Sayısı: 150,000-450,000 hücre/µL

Hemogram testinde ölçülen parametreler şunlardır:

Kırmızı kan hücresi sayısı (RBC): Kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) sayısıdır. Eritrositler, oksijen ve karbondioksitin taşınmasından sorumludur.
Hemoglobin (HGB): Kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve oksijenin taşınmasına yardımcı olan proteindir.
Hematokrit (HCT): Kırmızı kan hücrelerinin kanın toplam hacmine oranıdır.
Kırmızı kan hücresi indeksleri (MCV, RDW, MCH, MCHC): Kırmızı kan hücrelerinin boyutlarını ve şekillerini gösteren değerlerdir.
Trombosit sayısı (PLT): Kan pıhtılaşmasından sorumlu olan hücrelerin sayısıdır.
Beyaz kan hücresi sayısı (WBC): Vücut savunmasında görevli hücrelerin sayısıdır.
Hemogram testinin normal değerleri yaş, cinsiyet ve bazı faktörlere göre değişebilir.

Hemogram testinin sonuçları, aşağıdaki gibi yorumlanabilir:

RBC, HGB ve HCT değerlerinin yüksek olması: Polisitemi, akciğer hastalıkları, kalp hastalığı, böbrek hastalığı, yüksek rakımda yaşama, sigara kullanımı, egzersiz gibi durumlarda görülebilir.
RBC, HGB ve HCT değerlerinin düşük olması: Anemi, kan kaybı, gebelik, kemik iliği hastalıkları gibi durumlarda görülebilir.
MCV değerlerinin düşük olması: Demir eksikliği anemisi, folat ve B12 vitamini eksiklikleri, talasemi, orak hücreli anemi gibi durumlarda görülebilir.
MCV değerlerinin yüksek olması: Folik asit ve B12 vitamini fazlalığı, polisitemi, bazı kemik iliği hastalıkları gibi durumlarda görülebilir.
MCH değerlerinin düşük olması: Demir eksikliği anemisi, talasemi, orak hücreli anemi gibi durumlarda görülebilir.
MCH değerlerinin yüksek olması: Folik asit ve B12 vitamini fazlalığı, polisitemi, bazı kemik iliği hastalıkları gibi durumlarda görülebilir.
MCHC değerlerinin düşük olması: Demir eksikliği anemisi, talasemi, orak hücreli anemi gibi durumlarda görülebilir.
MCHC değerlerinin yüksek olması: Folik asit ve B12 vitamini fazlalığı, polisitemi, bazı kemik iliği hastalıkları gibi durumlarda görülebilir.
PLT değerlerinin yüksek olması: Enfeksiyon, travma, iltihaplanma, kan kanserleri, kemik iliği hastalıkları gibi durumlarda görülebilir.
PLT değerlerinin düşük olması: Trombositopeni, kemik iliği hastalıkları, kan kanserleri, ilaçlar, radyasyon tedavisi gibi durumlarda görülebilir.
WBC değerlerinin yüksek olması: Enfeksiyon, iltihaplanma, kemik iliği hastalıkları, kan kanserleri, travma, stres gibi durumlarda görülebilir.
WBC değerlerinin düşük olması: Lösemi, lenfoma, enfeksiyonlar, kemik iliği hastalıkları, bazı ilaçlar, beslenme bozuklukları gibi durumlarda görülebilir.

Hemogram testinin sonuçları ne anlama gelir?

Hemogram testinin sonuçları, kişinin genel sağlık durumunu ve varsa herhangi bir hastalığın teşhisini veya teşhise yardımcı olabilir.

Hemogram testinin sonuçlarında anormallik varsa ne olur?

Hemogram testinin sonuçlarında anormallik varsa, doktorunuz daha fazla test isteyebilir. Bu testler, altta yatan nedenin teşhis edilmesine yardımcı olabilir.

Hemogram testinin riskleri nelerdir?

Hemogram testinin herhangi bir riski yoktur.

Hemogram testi, çok sayıda hastalığın tanı ve takibinde temel bir laboratuvar testidir. Yalnızca birkaç mililitre kan ile birçok farklı parametrenin ölçülmesi sağlanır. Ancak, anormal bir sonuç her zaman ciddi bir hastalığın varlığı anlamına gelmez. Test sonuçları, bir sağlık profesyonelinin rehberliğinde değerlendirilmelidir.