İşe Giriş Tetkikleri Nedir ve Neden Önemlidir?
Bir çalışanın işe başlamadan önce sağlık durumunun uygun olup olmadığını belirlemek için yapılan işe giriş tetkikleri, iş sağlığı ve güvenliği açısından büyük önem taşır. Hem işverenin hem de çalışanın sağlığını korumak adına zorunlu olan bu testler, farklı sektörlerde değişiklik gösterebilir.
İşverenler İçin Faydaları
- İş kazalarının önlenmesi
- Çalışan verimliliğinin artırılması
- İş gücü kayıplarının önüne geçilmesi
Çalışanlar İçin Önemi
- Erken teşhis sayesinde sağlık sorunlarının önlenmesi
- Çalışma ortamına uygunluk tespiti
- İş güvencesinin artırılması
Sizde İstanbul OSGB firması arayışı içindeyseniz Sürmen OSGB ile hemen iletişime geçin.

İşe Girişte Yapılan Sağlık Kontrolleri
İşyerine ve sektöre bağlı olarak değişen işe giriş tetkikleri, genellikle şu testleri içerir:
Genel Sağlık Taramaları
- Kan ve idrar testleri
- Akciğer grafisi
- İşitme testi
- Solunum Fonksiyon Testi
- EKG
- Göz Ölçümleri
- Sektöre Özel Testler : Bazı sektörlerde çalışanların belirli testlerden geçmesi zorunludur (Kaynak İşçileri, Yüksekte Çalışmalar,
İşe Giriş Tetkiklerinin Yasal Dayanağı
Kanuni Zorunluluklar
İşe giriş tetkikleri, Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı çerçevesinde zorunlu kılınmıştır. Bu tetkikler, çalışanların meslek hastalıklarından korunması, iş kazalarının önlenmesi ve sağlıklı bir çalışma ortamının oluşturulması amacıyla uygulanmaktadır. Mevzuatta yer alan bazı temel düzenlemeler şunlardır:
1. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
6331 Sayılı Kanun, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili genel yükümlülükleri belirleyen temel kanundur. İşverenlere çalışanların sağlık gözetiminden sorumlu olduklarını açıkça belirtir. Kanuna göre;
İşveren, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumakla yükümlüdür.
Çalışanların işe başlamadan önce ve belirli periyotlarla sağlık muayenelerinin yapılması zorunludur.
İşe giriş sağlık raporları, işin gerektirdiği risklere uygun olarak düzenlenmeli ve kayıt altına alınmalıdır.
2. Çalışan Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
Bu yönetmelik, çalışanların işe başlamadan önce ve çalışma sürecinde sağlık kontrollerinin yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Yönetmelik kapsamında;
İşe Giriş Sağlık Muayeneleri: Çalışanların işyerinde maruz kalabilecekleri mesleki risklere karşı işe başlamadan önce sağlık kontrolünden geçmesi gerekmektedir.
Periyodik Sağlık Kontrolleri: İşe giriş muayenesi sonrası çalışanların belirlenen aralıklarla sağlık kontrollerinin tekrarlanması zorunludur.
Risk Gruplarına Göre Özel Tetkikler: Ağır ve tehlikeli işlerde çalışanlar için detaylı muayeneler yapılmalıdır.
3. Mesleki Risk Değerlendirme Yönetmeliği
Bu yönetmelik, işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılmasını ve çalışanların sağlık durumlarının mesleki risklere uygun olup olmadığının tespit edilmesini amaçlar. İşverenin bu yönetmelik kapsamında yükümlülükleri şunlardır:
Risklerin Belirlenmesi: İşyerinde bulunan fiziksel, kimyasal, biyolojik ve psikososyal riskler analiz edilmelidir.
Çalışanların Sağlık Durumuna Göre Değerlendirme: İşe giriş tetkikleri, çalışanın mesleki risklere dayanıklılığı göz önüne alınarak yapılmalıdır.
Özel Risk Gruplarının Korunması: Gebe çalışanlar, kronik hastalığı olanlar veya özel sağlık riskleri taşıyanlar için daha detaylı sağlık kontrolleri öngörülmelidir.
Bu düzenlemeler, çalışanların sağlığını korumak ve işyerinde güvenli bir çalışma ortamı oluşturmak amacıyla yürürlüğe konmuştur. İşverenlerin bu yükümlülükleri yerine getirmesi hem çalışan sağlığını hem de işyeri verimliliğini olumlu yönde etkilemektedir.
İşe Giriş Tetkikleri İçin Adım Adım Süreç
Bu süreç, işyerine bağlı olarak değişiklik gösterebilir ancak genel hatlarıyla aşağıdaki aşamalardan oluşur:
1. İşverenin Yönlendirmesi
İlk olarak, işveren çalışanın hangi testleri yaptırması gerektiğini belirler ve yönlendirme yapar.
2. Sağlık Kuruluşuna Başvuru
Çalışan, işyeri hekimi veya yetkili bir sağlık kuruluşuna başvuruda bulunur.
3. Tetkiklerin Yapılması
Belirlenen testler gerçekleştirilir ve sonuçlar değerlendirilir.
4. Sağlık Raporunun Düzenlenmesi
Tüm testler tamamlandıktan sonra doktor tarafından sağlık raporu düzenlenir.
5. İşverene Sunulması
Rapor işverene teslim edilir ve çalışanın iş başlangıcı onaylanır.
İşe Giriş Tetkiklerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşe giriş tetkikleri, çalışanların sağlık durumlarının işe uygunluğunu belirlemek için yapılan önemli sağlık kontrolleridir. Ancak bazı durumlarda testler yeterince detaylı olmayabilir veya gözden kaçan unsurlar olabilir. Hem çalışanların hem de işverenlerin bu süreci dikkatli bir şekilde yürütmesi gerekmektedir. Aşağıda işe giriş tetkiklerinde dikkat edilmesi gereken temel hususlar yer almaktadır:
1. Eksiksiz ve Doğru Tetkiklerin Yapıldığından Emin Olunmalı
İşe giriş sağlık muayenesi sırasında yapılması gereken testler, çalışanın işe uygunluğu açısından önem taşır. Bu nedenle;
Göz, işitme, solunum ve kan testleri gibi temel muayenelerin eksiksiz yapılması,
Mesleğe özel tetkiklerin ihmal edilmemesi (örneğin, kimyasal maddelerle çalışanlar için solunum fonksiyon testleri),
Çalışanın sağlık geçmişi dikkate alınarak gerektiğinde ek testlerin uygulanması sağlanmalıdır.
2. Kronik Hastalığı Olan Çalışanlar Doktorunu Bilgilendirmeli
Kronik rahatsızlıklar (şeker hastalığı, yüksek tansiyon, astım vb.), çalışanın belirli iş ortamlarında zorlanmasına neden olabilir.
Çalışanlar, doktorlarına mesleki riskleri aktarmalı ve işyerindeki çalışma koşullarına uygun olup olmadıklarını değerlendirmelidir.
Kullanılan ilaçlar veya özel sağlık durumu hakkında işyeri hekiminin bilgilendirilmesi, iş kazaları ve sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olur.
3. İşverenler Sağlık Bilgilerini Gizlilik Çerçevesinde Saklamalı
Çalışanların sağlık verileri, Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (KVKK) kapsamında özel nitelikli kişisel veri olarak kabul edilir ve gizlilikle saklanmalıdır.
İşverenler, bu bilgileri yalnızca iş sağlığı ve güvenliği amacıyla kullanmalı, yetkisiz kişilerin erişimini engellemelidir.
Çalışanların sağlık raporları, yalnızca işyeri hekimi ve ilgili sağlık profesyonelleri tarafından erişilebilir olmalı, üçüncü kişilerle paylaşılmamalıdır.
Bu kurallar, çalışanların sağlıklarının korunmasına ve güvenli bir çalışma ortamının sağlanmasına yardımcı olur. İşverenler ve çalışanlar bu süreçte sorumluluklarını yerine getirerek, iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesine katkıda bulunmalıdır.
İstanbul OSGB firmaları arasında yer alan Sürmen OSGB’den işe giriş sağlık raporu ile ilgili detaylı bilgi alabilirsiniz.
İşe Giriş Sağlık Raporu Ne Kadar Süre Geçerlidir?
İşe giriş tetkikleri sonucunda alınan sağlık raporunun geçerlilik süresi işin niteliğine göre değişebilir. Aşağıda bahsi geçen süreler azami olup, işyeri hekiminin talebi doğrultusunda süreler değişkenlik gösterebilir. Genel olarak:
Çalışma Türü | Geçerlilik Süresi |
Ağır ve Tehlikeli İşler | 1 Yıl |
Hafif İşler | 2 Yıl |
Ofis Çalışmaları | 3 Yıl |
İşe Giriş Tetkikleri ile İlgili Merak Edilenler
İşe giriş sağlık raporu için nereye başvurmalıyım? Yetkili sağlık kuruluşları veya işyeri hekimlerine başvurabilirsiniz.
Bu tetkikler zorunlu mu? Evet, işverenin çalışanın sağlığını koruması adına yasal olarak zorunludur.
Tetkiklerin maliyeti işverene mi aittir? Genellikle işveren tarafından karşılanır ancak bazı durumlarda çalışan da ödeyebilir.
Tetkikler uzun sürer mi? Genellikle bir gün içinde tamamlanır ancak bazı durumlarda ek testler istenebilir.
Sağlık raporu alamazsam işe başlayamaz mıyım? Evet, iş için uygun olmadığınız tespit edilirse çalışmanız mümkün olmaz.
Sonuçlar nasıl değerlendirilir? Doktorlar belirlenen kriterlere göre değerlendirme yapar ve raporu hazırlar.
İş değiştirirken tekrar tetkik yaptırmalı mıyım? Evet, yeni işvereniniz farklı testler talep edebilir.
Tetkiklerin geçerlilik süresi dolunca ne olur? Yeniden sağlık taraması yapılması gerekir.
İşe giriş tetkiklerini özel hastanelerde yaptırabilir miyim? Evet, ancak işyeri tarafından yetkilendirilen bir sağlık kuruluşu olması gereklidir.
Rapor almam engellenebilir mi? Eğer ciddi sağlık sorunları tespit edilirse, işe uygun olmadığınıza dair bir rapor düzenlenebilir.