Kan şekeri, kanınızdaki glikoz miktarına verilen isimdir. Glikoz, hücrelerinizin enerji üretimi için kullandığı ana yakıttır. Vücudumuz bu enerjiyi yiyeceklerden alırız, özellikle karbonhidratlardan. Bu glikozun hücrelere taşınmasına yardımcı olan insülin hormonudur. Ancak, bazen çeşitli faktörler nedeniyle kan şekeri seviyeleri dengesiz hale gelebilir, bu da sağlık risklerine yol açabilir.
Kan Şekeri Neden Düşer?
Hipoglisemi, kan şekerinin anormal derecede düşük olduğu bir durumu ifade eder. Birçok faktör bu duruma yol açabilir:
Aşırı İnsülin veya Diyabet İlaçları: Örneğin, bir diyabet hastası yanlışlıkla çok yüksek dozda insülin enjekte ederse, kan şekerinin tehlikeli derecede düşmesi muhtemeldir. Aynı şekilde, oral diyabet ilaçları da aynı etkiye sahip olabilir eğer yanlış dozda alınırsa.
Yetersiz Beslenme: Öğle yemeğini geç saatlere bırakmak veya atlamak gibi basit hatalar, özellikle diyabet hastalarında, kan şekerinin düşmesine neden olabilir. Örneğin, yoğun bir gün geçiren bir iş insanı, öğle yemeğini atladığında hipoglisemi belirtileri gösterebilir.
Aşırı Fiziksel Aktivite: Maraton koşan bir sporcu düşünebilirsiniz. Eğer yeterli karbonhidrat alımı yapmazsa, bu tür yoğun aktiviteler kan şekerini hızla tüketebilir.
Alkol Tüketimi: Bir arkadaş grubuyla yapılan uzun bir gece, özellikle yeterli yemek tüketilmeden fazla alkol alımı, karaciğerin glikoz üretimini engelleyebilir. Sonuçta, birey sabaha karşı hipoglisemi belirtileri gösterebilir.
Kan Şekeri Düştüğünde Ne Yapmalı?
Eğer bir birey hipoglisemi belirtileri gösteriyorsa, öncelikle panik yapmadan hızla müdahale etmek gerekmektedir:
Hızla Sindirilebilir Şeker Alımı: Bir arkadaşınızın baş dönmesi ve titremesi olduğunu fark ederseniz, hemen yanınızda bulunan bir meyve suyu kutusunu veya bir avuç şekerlemeyi vererek kan şekerini hızla yükseltmeye çalışabilirsiniz.
Kontrol ve İzleme: Belirtiler ilk müdahaleye rağmen devam ederse, 15 dakika sonra tekrar hızla sindirilebilir şeker alımı yapmak gerekebilir.
Dengeli Bir Öğün: Özellikle kişi uzun süre yemek yemediyse, kan şekerini dengede tutmak için kompleks karbonhidratlar, protein ve yağ içeren dengeli bir öğün tüketmelidir.
Kan şekerinin dengesizliği, bireyin yaşam kalitesini etkileyebilir ve tehlikeli olabilir. Bu nedenle, hem diyabet hastalarının hem de genel bireylerin bu durumun farkında olması ve nasıl müdahale edileceğini bilmesi hayati önem taşımaktadır.